Απάντηση σε σχετική ερώτηση της εφημερίδας Αγγελιοφόρος (10/10/10).
Η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 επηρέασε την χρηματοδότηση, αλλά και την λειτουργία των πανεπιστημίων σε όλο τον κόσμο. Τόσο τα δημόσια Ιδρύματα όσο και τα ιδιωτικά αναγκάστηκαν να κάνουν μεγάλες περικοπές για να αντιμετωπίσουν την κρίση. Μερικά μάλιστα από αυτά, αναγκάστηκαν να προχωρήσουν σε απολύσεις ή σε περικοπές μισθών.
Η χώρα μας, πέρα από την παγκόσμια οικονομική κρίση μπήκε και σε μια άλλη πολύ περισσότερο επώδυνη εσωτερική οικονομική κρίση. Η κρίση αυτή υποχρεώνει την Κυβέρνηση να λάβει έκτακτα οικονομικά μέτρα σε όλους τους τομείς.
Οι τομείς της Παιδείας και της Υγείας είναι εκείνοι που με πολιτική επιλογή θα υποστούν τις λιγότερες συνέπειες.
Είναι πράγματι γεγονός ότι υπάρχει μείωση των προϋπολογισμών των δημοσίων επενδύσεων και του τακτικού προϋπολογισμού στα Πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ. Η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, αλλά και η Κυβέρνηση προσπαθούν να περιορίσουν όσο το δυνατόν τις περικοπές αυτές. Πρέπει όμως και από τη δική τους την μεριά τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, όπως άλλωστε γίνεται παντού, να κάνουν προσπάθεια για να περιορίσουν τις δαπάνες και κυρίως να τις εξορθολογήσουν. Οι ηγεσίες τους δείχνουν υπευθυνότητα και συμβάλλουν στην προσπάθεια αυτή.
Είναι όμως βέβαιο ότι χρειάζεται να δούμε δραστικότερες λύσεις για την μακροχρόνια αντιμετώπιση του προβλήματος. Το πρόβλημα της χρηματοδότησης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης απασχολεί τις περισσότερες χώρες του κόσμου και δεν θα λυθεί εύκολα. Οι δαπάνες που απαιτούνται για μια υψηλής ποιότητας εκπαίδευση αυξάνονται συνεχώς και γι’ αυτό πρέπει να βρούμε τρόπους να αξιοποιούνται όσο το δυνατόν καλύτερα τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου. Και υπάρχουν τρόποι που μπορούμε να το κάνουμε. Για παράδειγμα, τα Παιδαγωγικά Τμήματα των Πανεπιστημίων είναι κλειστά εδώ και μερικές μέρες διαμαρτυρόμενα για τον περιορισμό των αποσπάσεων από την Πρωτοβάθμια και την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Το θέμα αυτό όμως δεν μπορούμε να το δούμε αποσπασματικά. Θα πρέπει π.χ. να αναρωτηθούμε: Χρειάζεται να έχουμε χωριστά Τμήματα Νηπιαγωγών και Παιδαγωγών Δημοτικής Εκπαίδευσης; Γιατί θα πρέπει να υπάρχουν Τμήματα που τα χωρίζει ένας διάδρομος και που στο πρώτο τουλάχιστον έτος έχουν τα ίδια μαθήματα, απλώς τα διδάσκουν διαφορετικοί διδάσκοντες που προέρχονται από τα διαφορετικά τμήματα;
Έχει έλθει ο χρόνος να δούμε και να επανεξετάσουμε συνολικά την δομή της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Γι’ αυτό, στις προτάσεις του Υπουργείου Παιδείας περιλαμβάνεται η πρόβλεψη για προγραμματικές συμφωνίες του κράτους με τα πανεπιστήμια. Με μια τέτοια προσέγγιση θα αντιμετωπίσουμε σε μεγάλο βαθμό και το πρόβλημα της χρηματοδότησης. Αυτό θα είναι παράγοντας που θα οδηγήσει σε de facto εξορθολογισμό αφού τα πανεπιστήμια θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στην διαχείριση των χρημάτων τους, και το κράτος, αντί να κατανέμει απλώς χρήματα, θα αξιολογεί το αποτέλεσμα. Στις προτάσεις μας επίσης περιλαμβάνονται, η υιοθέτηση των προγραμμάτων σπουδών αντί για την πρακτική της ίδρυσης Τμημάτων, η πολυμορφία αντί για την απόλυτη ομοιομορφία, τα πολλαπλά επίπεδα μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το σπάσιμο των στεγανών μεταξύ διαφορετικών προγραμμάτων, Ιδρυμάτων και βαθμίδων και πολλά άλλα που θα καταστήσουν την ελληνική Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ανταγωνιστική διεθνώς και θα επιτρέψουν στα Ιδρύματα να παρέχουν πτυχία με αντίκρυσμα.
